Monsters en mense: Oor die geestelike en haar moderne afwesigheid
In hierdie artikel word nagedink oor die verskynsel van die monsteragtige. In die hart daarvan staan die volgende vraag: Kan die denke op 'n gefundeerde wyse na bepaalde handelinge as "monsteragtig" verwys? In aansluiting by die tradisie van filosofiese denke word aangevoer dat die monsteragtige as 'n kontra-geestelike verskynsel verstaan moet word: Terwyl die geestelike in die tradisie van filosofiese en teologiese denke verbind word met die beweging van die gees tussen die immanente en die transendente geheel van dit wat is, hou die monsteragtige verband met 'n beweging ingevolge waarvan die aandag op die immanente (en in die besonder die strewe na selfbehoud) ingekort word. In plaas daarvan om sigself vir die transendente geheel oop te stel, keer die uitsluitlike fokus op selfbehoud (en die goeie wat dit in die tradisie verteenwoordig), om in sy negatiewe teendeel. Na laasgenoemde kan as die monsteragtige verwys word. In aansluiting hierby word aangevoer dat die monsteragtige, juis vanweë die reduksionistiese aard daarvan, nie 'n substantiewe mag is wat op ontologiese gewig kan aanspraak maak nie. Inteendeel, as reduksie van die werklikheid val dit met die "niks" saam. In die slotgedeeltes word stilgestaan by verskillende wyses waarop op die monsteragtige geantwoord kan word. Tydens die era van die modernisme is op die monsteragtige by wyse van die monsteragtige staat (Hobbes se Leviatan) en 'n ewe monsteragtige puristiese moralisme geantwoord. Daarmee het die modernisme 'n dialektiek van die monsteragtige op dreef gebring. Daarteenoor staan die tradisie van filosofiese en teologiese denke, wat nie aan die monsteragtige enige ontologiese substansie toeken nie, maar eerder die voorwaardes vir genoemde dialektiek bevraagteken.
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Digital revista |
| Language: | Afrikaans |
| Published: |
Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns
2013
|
| Online Access: | http://www.scielo.org.za/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0041-47512013000400003 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|