PFAS concentraties in versgesedimenteerd materiaal uit de Westerschelde : datarapport

Naar aanleiding van de Deltares notitie ‘PFAS in NPW’ (2021) heeft de Provincie Zeeland aangegeven dat het wenselijk is om een aantal aanvullende metingen te doen, gericht op de kwaliteit van vers gesedimenteerd materiaal ter hoogte van de Vlaams-Nederlandse grens. De provincie Zeeland heeft Wageningen Marine Research (WMR) en Deltares gevraagd om gezamenlijk deze bemonstering en analyse uit te voeren. Doel hiervan is een beeld te krijgen van de huidige PFAS concentraties in vers gesedimenteerd materiaal in de omgeving van de Hedwige polder in de Westerschelde. Dit komt na verwachting overeen met het materiaal dat na opening van de Hedwig polder in het nieuwe gebied zal sedimenteren. De analyse van PFAS in dit materiaal geeft hiermee een inschatting van de mogelijke PFAS-belasting vanuit het sediment in dit gebied. De kennisvragen zijn als volgt geformuleerd: 1. Wat zijn de PFAS concentraties in de bovenste 5 cm in slibrijke litorale gebieden in de omgeving Hedwige polder? 2. Wat zijn de PFAS concentraties in vers gesedimenteerd materiaal in sedimentvallen die twee weken geplaatst zijn in de omgeving van de Hedwige polder? 3. Hoe verhouden deze resultaten zich met de PFAS concentraties van een drietal eerdere datasets in de omgeving van de Hedwige polder? Ten behoeve van dit onderzoek zijn in maart 2022 44 sedimentmonsters verzameld in slibrijke gebieden van laag-dynamisch laag- of middenlitoraal gebied (Sieperdaschor, Groot Buitenschoor en Paardeschor). Tevens zijn er voor een duur van twee weken zes sedimentvallen geplaatst op twee van deze locaties (Sieperdaschor en Groot Buitenschoor). Alle in totaal 50 monsters zijn vervolgens geanalyseerd op het standaard PFAS pakket van Wageningen Marine Research, aangevuld met GenX en FBSA. De resultaten van dit onderzoek zijn in dit datarapport opgenomen. In de sedimentmonsters zijn vijf verschillende PFAS stoffen (PFOA, PFOS, PFUnA, PFDcA en PFDoA) in minimaal één monster boven de kwantificatielimiet gemeten. PFOS is in alle monsters boven de kwantificatielimiet aangetroffen, en in het merendeel van deze monsters is tevens PFOA en PFDoA aangetroffen. PFOS levert de grootste bijdrage (~78%, variërend tussen 56-100%) van de Som-PFAS concentratie in de monsters. De gemiddelde PFOS concentratie is 0.6 μg/kg op basis van droge stof, en varieert tussen 0.1-1.4 μg/kg droge stof. De hoogste PFOS en PFOA concentraties binnen dit onderzoek zijn aangetroffen op het Groot Buitenschoor en, in mindere mate, Sieperdaschor 2. In de zes monsters uit de sedimentvallen zijn dezelfde vijf PFAS stoffen als in sediment aangetroffen boven de kwantificatielimiet, en in een vergelijkbare concentratierange als in de sedimentmonsters. De spreiding in de PFOS en PFOA concentraties in de sedimentvallen is kleiner dan de spreiding in de sedimentmonsters. De PFAS concentraties verkregen tijdens deze studie liggen lager dan de concentraties in het zwevend stof bij Schaar van Ouden Doel (RWS monitoring, 2018-2021). Tevens liggen ze lager dan de gemeten PFAS concentraties in het waterbodemonderzoek (ten behoeven van milieu hygiënische toetsing), dat plaats heeft gevonden in het buitendijkse gebied voor de Hedwige-Prosperpolder (2020). De PFAS concentraties van de huidige studie zijn wel enigszins vergelijkbaar met de resultaten van de sedimentmonsters uit de WMR-studie uit 2021. Alleen de PFOS concentratie ligt hoger in de huidige studie en hierdoor ook de Som-PFAS concentratie. De monsters geven een eerste beeld van PFAS concentraties in fijn materiaal bij rustig en zonnig voorjaarsweer. Het is niet bekend hoe representatief deze gegevens zijn voor de omgeving met betrekking tot seizoen, andere weersomstandigheden (bijvoorbeeld storm), en dergelijke.

Bibliographic Details

Main Authors:	van den Heuvel-Greve, M., Suykerbuyk, W., Perdon, J., van Zwol, J., van Dalen, P., Kwadijk, C., Kotterman, M., Ouwerkerk, K., van Kessel, T., Verheul, M.
Format:	External research report biblioteca
Language:	Dutch
Published:	Wageningen Marine Research
Subjects:	Life Science,
Online Access:	https://research.wur.nl/en/publications/pfas-concentraties-in-versgesedimenteerd-materiaal-uit-de-westers
Tags:	Add Tag No Tags, Be the first to tag this record!