Epidemiologie en beheersing van virusziekten in bloembolgewassen

Virussen vormen een continue bedreiging voor de teelt en handel van (vegetatief vermeerderde) bolgewassen. Daarom is het belangrijk, wanneer in bepaalde bolgewassen sprake is van een “nieuwe” of “onbekende” virusziekte, daarover zoveel mogelijk kennis en informatie te vergaren om zo te kunnen komen tot een goede beheersstrategie. Doel van dit project was dan ook om kennis te vergaren over een aantal virusziekten in bolgewassen (met name tulpengrijsvirus en het streepmozaïek in Allium) waar tot dan toe nog maar weinig over bekend was. Middels diverse infectieproeven met bladluizen en teelt op “besmette” grond is geprobeerd om de vector van het tulpengrijsvirus aan te tonen. Dit is echter niet gelukt omdat via bladluizen en besmette grond geen overdracht van het tulpengrijsvirus op gezonde tulpenplanten kon worden bewerkstelligd en aangetoond. Daarmee is vooralsnog onbekend gebleven waardoor het tulpengrijsvirus wordt verspreid. Ook kon niet worden aangetoond dat bepaalde onkruiden of gewassen, die groeiden op of naast percelen waar tulpen met het tulpengrijsvirus waren gevonden, besmet waren met dit virus. Door middel van identificatie en detectie van virussen in Allium giganteum en andere Allium-soorten en cultivars is geprobeerd meer inzicht te krijgen in deze voor teelt en handel nadelige virusziekten. Uit dit onderzoek is bekend geworden dat alle planten van Allium giganteum besmet zijn met het latent sjalottenvirus (SLV). Als echter sprake is van een streperig mozaïek op het blad dan is tevens sprake van een besmetting met het zogenaamde sieruienstreepmozaïekvirus (OOSMV) en/of het preigeelstreepvirus (LYSV). Als belangrijkste beheersstrategie kan men aangetaste Allium-planten met duidelijke virussymptomen in het blad het beste verwijderen. Daarmee kunnen de meeste partijen grotendeels gezond worden gehouden. Ook is het verstandig om visueel gezonde sieruien niet te telen naast partijen met strepenziekte, of naast prei, ui of sjalot. Verspreiding van de virussen kan mede worden voorkomen door een regelmatige bespuiting met een insecticide (pyrethroïde). Met de verplaatsing van de leliebollenteelt naar andere gebieden kan de aard en de omvang van de virusproblemen veranderen (andere vruchtwisseling, belending, grondsoort, etc.). Daarom is bij het gewas lelie gezocht naar andere en nieuwe beheersstrategieën bij een beperkt gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Daarbij is aandacht besteed aan diverse bestrijdingsmiddelen tegen virusverspreiding (o.a. plantaardige oliën), luiswaarschuwingssystemen (NAK), het gebruik van een verzwakte virusstam van leliemozaïekvirus (in Japan), gebruik maken van virusresistente cultivars, luisbestrijding met een luisdodend virus en beperking van virusverspreiding in lelie door middel van stimulering van natuurlijke vijanden van bladluizen in akkerranden. Van de diverse hierboven genoemde benaderingen ter beheersing van virussen in lelie zijn de mogelijkheden (o.a. het verwijderen van zieke planten) en onmogelijkheden (zoals het werken met verzwakte virusstammen of luisaantastende bacteriën) voor een groot deel in kaart gebracht. Tevens zijn deze aspecten gecommuniceerd met het bestuur van KAVB-lelie, telers, delergroeperingen en op een brainstormmiddag bij PT over virus in tulp middels lezingen en voordrachten. De resultaten van dit onderzoek zijn aanleiding geweest voor enkele nieuwe projecten op het gebied van virusproblemen in tulp. Ook zijn binnen het kader van dit project KAVB-productgroepen en de Bloembollenkeuringsdienst geadviseerd over epidemiologische problemen in bloembolgewassen en beheersstrategieën voor virussen. Tevens is een overzicht van onderzoekresultaten over effecten van pyrethroïde en minerale olie op de virusverspreiding (en gewasschade) in tulp en een overzicht van virusverspreiding en bestrijding in dahlia gepubliceerd.

Bibliographic Details

Main Authors:	Vink, P., Lemmers, M.E.C., van Doorn, J., Derks, A.F.L.M., Blom, G.
Format:	External research report biblioteca
Language:	Dutch
Published:	Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
Subjects:	bulbs, ornamental bulbs, plant protection, plant viruses, viral diseases, viruses, bloembollen, bollen, gewasbescherming, plantenvirussen, virussen, virusziekten,
Online Access:	https://research.wur.nl/en/publications/epidemiologie-en-beheersing-van-virusziekten-in-bloembolgewassen
Tags:	Add Tag No Tags, Be the first to tag this record!