Samen ondernemen : handboek samenwerking in de (multifunctionele) landbouw

In de agrarische sector, met inbegrip van de multifunctionele landbouw, is behoefte aan schaalvergroting, verbreding en professionalisering om beter in te kunnen spelen op de markt. Samenwerking tussen agrarische en MKB-bedrijven op het platteland in enigerlei vorm is een kansrijke strategie. Zowel in de reguliere als multifunctionele landbouw komt samenwerking echter nog weinig van de grond. Dit werkboek is geschreven op initiatief van Junior Waardewerken. Junior Waardewerken is een innovatienetwerk van zestien jonge multifunctionele ondernemers. Vaak van de tweede generatie: ze nemen het bedrijf over van ouders die in het verleden een multifunctionele tak hebben opgezet. De ouders waren pioniers, de jonge ondernemers willen het bedrijf verder optimaliseren en professionaliseren. In dit handboek is een stappenplan beschreven, dat jij als agrarisch ondernemer kunt doorlopen voor een goede oriëntatie op samenwerking. Niet iedereen zal elke stap even uitvoerig willen behandelen. Samenwerking bestaat immers in diverse gradaties: van een informele kennisuitwisseling eens per jaar tot een fusie van bedrijven als de meest extreme vorm van samenwerking. Hoe dan ook, het is zinnig om van elke stap kennis te nemen voor aan de volgende stap te beginnen of een samenwerkingsverband aan te gaan.